Jak przyznają autorzy książki, prototypy powstały w wyniku krytycznej analizy tysięcy sygnałów dokonanej przez zespół FutureS Thinking - w ramach Greenhat Innovation. Koncentrują się na kwestiach społecznych, ekonomicznych i środowiskowych.

- Interesują nas takie obszary jak praca, życie codzienne, mobilność, organizacja miast, przemysł czy finanse, ale też kluczowe wartości, które wpływają na kształt każdego z nich. Stworzone przez nas prototypy mają ułatwić organizacjom, firmom i instytucjom myślenie w dłuższej perspektywie czasowej, pomagając przygotować się na nadchodzące – naszym zdaniem nieuchronne – zmiany - przyznają autorzy, tj. Zuzanna Skalska i Rafał Kołodziej.  

Nie ma jednej przyszłości 

Przewidywanie przyszłości, jeśli ma być czymś więcej niż tylko popisem wyobraźni, uwzględniać winno różne możliwości rozwoju sytuacji, ważąc szanse ich aktualizacji.

- Nie jesteśmy w stanie przewidzieć przyszłości, nie ma bowiem jednej przyszłości. Jest ich wiele. Nie tylko dlatego, że świat może zmieniać się w różnych kierunkach, co zależne będzie od niemożliwych do przewidzenia czarnych łabędzi czy wynalazków technologicznych, ale także dlatego że różne przyszłości mogą zrealizować się w różnym stopniu w różnych miejscach - wyjaśniają autorzy.

W ich przekonaniu przyszłość najprawdopodobniej rozgrywać będzie się zgodnie z jednym z czterech scenariuszy, które nazwali: "Kind Capitalism", "Active Restoration", "Self-Consumed" i "Less is Enough". Każdy z nich stanowi specyficzną odpowiedź społeczeństw na wyzwania, które czekają świat Zachodu.

- Konstruując je, założyliśmy więc pewne „stałe”, zjawiska, które z całą pewnością będą odciskać swe piętno na naszej rzeczywistości w kolejnych dwóch dekadach, choć w różnych scenariuszach społeczności odpowiadać będą na nie w różny sposób - dodają.

Dlaczego cztery scenariusze?

Zuzanna Skalska i Rafał Kołodziej zgodnie twierdzą, że nie są w stanie przewidzieć wszystkich możliwych rozwojów zdarzeń. Dlatego też z olbrzymiej ilości nieuporządkowanych prawdopodobnych zmian tworzą spójne scenariusze.

- Zaletą metody scenariuszowej jest również to, że pomaga określić i unaocznić relacje między poszczególnymi elementami. Scenariusze (i relacje między nimi) pokazują, jak pewne zmiany wzajemnie się wzmacniają, jak niektóre osłabiają wagę innych, które mogłyby mieć kluczowe znaczenie w innym układzie. Żyjemy w złożonym świecie, którego elementy są ze sobą powiązane na najróżniejsze sposoby – każda interwencja w homeostazę systemu zmienia go. Dlatego nie analizujemy pojedynczych zmiennych, ale próbujemy uchwycić nowe stany, które będą powstawać po poważnych wstrząsach lub odchyleniach wielu zmiennych - tłumaczą. 

Warto dodać, że scenariusze zostały wyznaczone za pomocą zaprezentowanej macierzy, a ta tworzy ramy myślenia autorów o przyszłości. Wnętrze każdego scenariusza wypełnione zostały zaś na podstawie analizy sygnałów zmian.

- Sygnały zmian, czyli jeszcze niewyraźne i nieupowszechnione, ale już zachodzących zmian, są doskonałym narzędziem, za pomocą którego możemy dookreślić przyszły kształt świata. Konkretny kształt prototypów powstał więc poprzez zastosowanie metody, którą zespół FutureS Thinking wykorzystuje, pracując z klientami z różnych branż, próbując przygotować ich na nadchodzące przyszłości. Tym razem jednak nie szukamy przyszłości konkretnych branż, ale wykorzystujemy naszą metodę pracy, by wyobrazić sobie, jak wyglądać może biznes, społeczeństwo, kultura, środowisko za 20 lat - wyjaśniają autorzy.   

Jak czytać i pracować z "Prototyping 2040"? 

Autorzy przyznają, że podstawowym celem "Prototyping 2040" nie jest przekonanie czytelnika, że przyszłość będzie wyglądała w ten czy inny sposób, choć - jak twierdzą - są przekonani do swoich wizji, choć ich głównym celem jest, by czytelnik zaczął myśleć o przyszłości w szerszy sposób.

- O wielości możliwych przyszłości, o ich prawdopodobnych kształtach, o zagrożeniach, a przede wszystkim szansach z nimi związanych. By to osiągnąć, trzeba wyjść poza wąski obszar swej branży czy specjalizacji i poza problemy dnia dzisiejszego. "Prototyping 2040" jest narzędziem, które ma pomóc to zrobić. Ma skłonić, by na chwilę „zamieszkać w przyszłości”, zacząć myśleć w kategoriach tego, co będzie, nie zaś tego, co jest. Prawdziwą miarą naszego sukcesu nie będzie to, ile z naszych predykcji się sprawdzi, ale to, ile trafnych zmian wprowadzisz w swojej organizacji, zainspirowany pracą z tą książką - tłumaczą.

Prototyping 2040 to przede wszystkim narzędzie...

Duet Skalska i Kłodziej zaznaczają przy tym, że "Prototyping 2040" to nie tylko książka, a wręcz przede wszystkim narzędzie, którego można używać na wiele sposobów - zgodnie ze swoimi potrzebami. Można ją przeglądać wyrywkowo lub skupić się na zaprezentowanych przez autorów sygnałach zmian i pójść śladem tych, które najbardziej zainteresują.

- Można także wejść głębiej w naszą narrację: spróbować określić, która przyszłość jest najbardziej prawdopodobna, lub złożyć scenariusz z fragmentów naszych przewidywań. Być może nasze wizje zainspirują, by stworzyć zupełnie inny, piąty scenariusz? Najważniejsze jednak, by - po wybraniu przyszłości - spróbować stworzyć sekwencję kroków pozwalającą stworzyć przyszłość twojej organizacji - wyjaśnia duet autorów.

Zuzanna Skalska od ponad 25 lat inspiruje liderów i decydentów do zmiany perspektywy poprzez przyszłościowe myślenie. Działa globalnie jako ekspert ds. strategicznych innowacji, doradzając firmom, instytucjom publicznym i organizacjom NGO. W swoim sposobie pracy Skalska z premedytacją zapożycza i miesza Sygnały Zmian z różnych branż i rynków aby sprowokować myślenie spekulatywne. Wykłada na wielu uczelniach na świecie, z wykształcenia jest projektantem. Współtwórczyni School of Form (SWPS). Od ponad 30 lat mieszka w Holandii. Rafał Kołodziej to zaś prezes, współinicjator Greenhat Innovation i partner zarządzający FutureS Thinking. Strateg i projektant usług. Od kilku lat jako kierownik merytoryczny Studiów podyplomowych Projektowanie Usług na Uniwersytecie SWPS.

Książkę można kupić na stronie https://futuresthinking.pl. Recenzja "Prototyping 2040" na łamach drugiego numeru magazynu "Customer Experience Manager", który ukaże się już w marcu br. Zamów prenumeratę magazynu!